Zespół Powicher - Kany hole, tam górole

Kany hole, tam górole - Rdzawka

          Mieszkańcy naszej wsi zaliczani są do górali podhalańskich, a góral to człowiek który ma honor, czyli poczucie własnej wartości i uwielbia „ślebodę”czyli wolność. Góral to także poczucie odpowiedzialności za wspólnotę czyli wieś, widać to i dzisiaj najlepiej obecnie po tym jak część wyjechała do pracy za granicą to jedni drugim szukali pracy i zapraszali do siebie i pomogli wystartować na obcej ziemi, chociaż te same pieniądze niektórych później podzieliły (ale tak jest często z pieniędzmi). Góral to również gotowość pomocy innym. Opiszę tutaj przykład autentyczny mieszkańca Rdzawki w 1990 roku żyjącego w Chicago. Gdy okazało się, że musi iść na operację poprosił swojego lekarza, że i tak się nie dogada w szpitalu, by z nim poszedł do kliniki a on zapłaci mu za ten czas. Lekarz się zgodził ale czekając na przyjęcie widział jak inny Polak nie może dogadać się z pielęgniarkom bo słabo znał angielski, góral poprosił swojego lekarza wówczas by pomógł temu człowiekowi i tak musimy tutaj czekać. Lekarz odpowiedział „ że nic się nie dzieje jak poleje się krew to mu pomogę” i nie pomógł. Dwa miesiące później – opowiada - to ja byłem sam w tej klinice i też słabo znałem angielski – mówił mój rozmówca – znalazłem się w takiej samej sytuacji jak ten człowiek wcześniej. Nie potrafiłem się dogadać, podszedł do mnie jakiś człowiek , zapytał po polsku jakie mam problemy i przetłumaczył wszystko. Na odchodne zapytałem skąd jest z Polski odpowiedział, że z Zębu, zapytał skąd ja jestem i powiedziałem, wtedy powiedział mi „pamietoj ześ górol i musis pomagać tyz innym”. Minęło 20 lat i myślę, że nigdy o tym nie zapomniałem a z tego, że jestem góral jestem najbardziej dumny. Kultywowanie tradycji widoczne jest zwłaszcza w czasie świąt kościelnych poprzez stroje i śpiew. W naszej wsi dużo kobiet i dziewcząt nosi stroje regionalne, mężczyzn zdecydowanie mniej.

          Zespół góralski powstał w Rdzawce z inicjatywy Leszka Świdra dnia 13 lutego 2007 roku który uważany jest za „krzesnego” tego zespołu. Naukę gry na skrzypcach podjęli wówczas uczniowie klasy II szkoły podstawowej : Przemek Świder, Max Kowalczyk, Bartek Czupta, Paweł Potaczek i Filip Traczyk. Nauczycielem gry na instrumentach ludowych został bardzo dobry prymista Kuba Rusiecki. Po trzech miesiącach nauki odszedł Filip. 1 kwietnia 2008 roku do zespołu przyszedł Szymon Twaróg który rozpoczął naukę gry na basach, od tego momentu kapela stała się jakby pełna. W lutym 2009 roku z kapeli odszedł Max, zespół trochę zubożał ale chłopaki umieli już coraz więcej i grali coraz lepiej. W czasie różnych występów wspierali ich bardzo wydatnie Piotr Sularz który im prymował na skrzypcach, Szymon Sularz na skrzypcach, Łukasz Sularz który grał na basach. W listopadzie 2009 roku zorganizowaliśmy występ zespołu i pierwsze posiady w szkole, wypadły niezwykle okazale. Kiedyś w przeszłości w naszej miejscowości w latach sześćdziesiątych przez dwa lata był w szkole taneczny zespół góralski prowadził go nauczyciel Wilhelm Czarniak rodem z Ludźmierza nauczyciel historii niestety po jego odejściu zespół przestał istnieć. Ale z naszej miejscowości pochodzi Władysław Zając (od Kacpra) który tańczył w zespole góralskim w Rabce, a na studiach w Krakowie w „Skalnych”. Pracę po studiach podjął w Zakopanem tam sam prowadził zespół góralski w „hotelarzu”, całe jego dotychczasowe życie związane jest z góralszczyzną. Samoukiem który grał na skrzypcach był Józef Worwa z Boloskówki. Skrzypce (złópcoki) zrobił mu Władysław Pachura z Rusnakówki, który był samoukiem, wyszywał też portki góralskie, wykonywał wiele narzędzi.

          Prawie równocześnie z powstaniem muzyki powstał zespół taneczny (6 marca 2007 roku) który prowadziła p. Agnieszka Sularz z Rabki. Jako, że było to coś nowego w naszej wsi przyszło do zespołu bardzo dużo dzieci, zapisało się 109 osób. W pierwszym roku systematycznie chodziło około 68 uczniów, zwłaszcza z podstawówki i klasy zerowej, część z gimnazjum. Odpłatność za udział w zajęciach wynosiła 10 zł ale i tak prawie połowa dzieci nie uiszczała opłaty. W drugim roku istnienia zespołu pojawiła się w naszej miejscowości możliwość nauki tańca klasycznego co spowodowało niestety, że część dzieci zapisała się na taniec klasyczny i przestała chodzić na zespół góralski. Na dodatek panie (z tańca klasycznego) ustawiły tak zajęcia, że pokrywały się próby obydwóch grup. W roku 2008 dzieci przygotowały jasełka, wykonywały palmy wielkanocne,zaprezentowały piękny program w czasie „Święta Wsi”, przygotowały program regionalny na posiady dla Rodziców. Końcem grudnia grupa zaawansowana była na występie w Warszawie z Orkiestrą Klimatyczną z Zakopanego. W trzecim roku działalności zespołu ilość dzieci w zespole góralskim spadła do 35 dzieci. Dzieci osiągały coraz wyższy poziom, ale nie przychodzili nowi.

          W 2009 r. zespół występował w maju „Pod muszlą” w Rabce, w lipcu podczas spotkań miast partnerskich, podczas dożynek w Ponicach, a także w wielu uroczystościach w naszej miejscowości. Nasze dzieci wystąpiły na „przeziyrace” w Białym Dunajcu. Bardzo dużą pomocą w prowadzeniu zespołu była pani E. Śmietana. Na apel ks. proboszcza Piotra Wojtyły pojawiły się nowe dzieci same maluchy ale radość z tego, że przyszli jest wielka. Zmienił się też instruktor na chwilę p. Agnieszkę zastąpiła jej siostra Renata którą również dzieci bardzo lubią. Część pieniędzy na funkcjonowanie zespołu każdego roku uzyskujemy dzięki pomocy Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Rabce – Zdroju, pozostałą kwotę dokłada osoba prywatna.

Działalność zespołu obejmuje:

1. Poznawanie i popularyzacja piosenek i tańców, przede wszystkim, regionu gorczańskiego, a także folkloru góralskiego z innych regionów i rozwijanie szacunku dla tradycji.

2. Organizowanie czasu wolnego dzieciom i młodzieży a także zapobieganie patologiom.

3. Rozwijanie zainteresowań i zdolności młodych ludzi, poszerzanie wiedzy o kulturze.

4. Uwrażliwianie młodych ludzi na drugiego człowieka ( niezależnie od jego sprawności czy pochodzenia ) i kształtowanie w nich postawy akceptacji i tolerancji.

          W 2010 roku zespół ponownie prowadzi pani Agnieszka Koszarek niestety dzieci jest mniej - około trzydziestu, nie posiadamy pieniędzy na zorganizowanie wyjazdów dla dzieci, co obniża atrakcyjność zespołu, odeszły dzieci które są uczniami gimnazjum co bardzo osłabiło nasz zespół. Stowarzyszenie widząc bardzo niebezpieczną sytuację przygotowało w marcu 2010 roku przy wsparciu FRRR w Rabce-Zdroju projekt „Kultura zbliża ludzi”i złożyliśmy wniosek w WUP – e w Krakowie. W maju uzyskaliśmy informację, że projekt uzyskał akceptację, został bardzo wysoko oceniony i możemy go realizować w 2011 roku tak jak planowaliśmy. W 29 sierpnia 2010 roku odbyły się dożynki gminne w Rdzawce, w dożynkach wystąpił też nasz zespół góralski. Rozpoczęliśmy rozmowy z Piotrem Kowalcze z Chabówki w sprawie przygotowania harmonogramu proponowanych zajęć i możliwości realizacji projektu, koordynatorem została pani Karolina Niżnik. W związku z opóźnieniami organizacyjnymi projekt rozpoczęliśmy 19 lutego 2011 roku. Na spotkania organizacyjne w lutym przybyło około 145 osób. Od miesiąca marca rozpoczęły się zajęcia śpiewu, tańca i gry na instrumentach ludowych. W zajęciach brała udział młodzież, dzieci i dorośli z Rdzawki, Rabki, Ponic, Chabówki, Skawy, Skomielnej i Rokicin Podhalańskich. Przygotowaliśmy dużą palmę od zespołu na konkurs, zespół przygotował też całą oprawę muzyczną. W maju zespół wziął udział w „majówce” na Rabskiej Górze. 21 sierpnia 2011 roku odbyły się Dożynki gminne w Chabówce. W dożynkach uczestniczyły sołectwa : Ponice, Rdzawka, Chabówka, mieszkańcy Rabki oraz liczni goście. Zostały też przygotowane stoły z przysmakami dla wszystkich gości, nasz stół prezentował się okazale. Za przygotowanie wieńca i stołu składamy podziękowanie naszemu Kołu Gospodyń Wiejskich. Większość mieszkańców naszej wsi biorących udział w dożynkach było w strojach góralskich z sołtysem na czele. W dożynkach udział wzięli także nasz radny miejski – pan Adam Czyszczoń oraz radny do powiatu pan Leszek Świder. Przyśpiewki dożynkowe wyszły nam bardzo ładnie o czym mówili wszyscy. W tych ważnych dla nas uroczystościach nie zabrakło też z nami naszego proboszcza ks. Piotra Wojtyły, za co mu serdecznie dziękujemy. Na dożynki wybraliśmy się na wozach, ciągnikami kierowali panowie : Henryk Suchocki i Krzysztof Jurzec. Powołano komisję która miała za zadanie ocenę wieńca dożynkowego i stołu, przewodniczącą została radna pani Bernarda Żaczek , przedstawicielem naszego sołectwa w komisji była pani Barbara Rapacz.

          Po południu rozpoczął się program artystyczny w którym wystąpił również nasz zespół góralski „Powicher” kierowany przez pana Piotra Kowalcze. Zespół zebrał burzliwe oklaski w którym większość stanowią nasze dzieci. Wielu mieszkańców naszej wsi uczestniczyło w festynie dożynkowym do późnych godzin nocnych. Z każdym rokiem przybywa mieszkańców którzy ubierają się w strój góralski a i ks. Proboszcz cieszy się, że próbujemy naszym dzieciom przekazać spuściznę naszych przodków, bo to daje nadzieję, że na starość na wsi nie zostaniemy sami bo nasze dzieci wyjadą za granicę lub do miasta.

          26 listopada 2011 roku (w sobotę) zakończyliśmy projekt. Oto co powiedział w czasie uroczystości kościelnych ks. Piotr Wojtyła - proboszcz naszej parafii na zakończenie projektu i nadaniu imienia naszemu zespołowi góralskiemu.

          Kończymy dzisiaj zajęcia z regionalizmu w ramach projektu „Kultura zbliża ludzi”, jest to dobra okazja, żeby podziękować Bogu za to, że to się udało, ale także wszystkim tym którzy się do tego przyczynili. Zespół istnieje od 2007 roku, były wzloty i upadki tak jak w życiu, dużo dzieci odeszło z zespołu przyszli tez nowi, ale od tego roku nasz zespół ma swoją nazwę „POWICHER” w gwarze góralskiej oznacza to - lekki ciepły i delikatny powiew wiatru.

          Natomiast zawsze jak robi się chrzciny to są i rodzice i chrzestni: Ojcem zespołu jest Leszek Świder, Matką tego zespołu jest pani Agnieszka Sularz obecnie Koszarek.

         Chrzestni (czyli kumotrzy), Matką chrzestną – jest pani Anna Worwa lepszej chrzestnej nie można było znaleźć, bo dla pani Anny, tradycja, strój, gwara, dożynki i piękne wieńce to jest to co próbuje przekazać młodemu pokoleniu. Ojcem chrzestnym jest pan Józef Rapacz – który na każdą uroczystość chodzi w stroju góralskim i kultywuje nasze piękne góralskie tradycje.

          Każdy dobry zespół nosi też imię, ma swojego patrona, patronem tego zespołu jest JAN RAPACZ – znany jako „sołtys”, „dziadek od Stachnika”, przez niektórych nazywany też „pielgrzym”. Dla Jana Rapacza sprawy wsi były często ważniejsze niż jego sprawy osobiste czy rodzinne, nie miał samochodu ani telefonu ale zawsze dopilnował wszystkiego co dla wsi było ważne, nie miał z tego tytułu wynagrodzenia, ale wspólnota i wieś były dla niego jak rodzina. Całe swoje życie nosił się po góralsku, gdyby dożył dnia dzisiejszego byłby dumny z naszych dzieci, cieszyłby się tak jak i my z tego zespołu. Dzisiaj kiedy niszczy się wartości, drwi z religii starajmy się przekazać naszym dzieciom spuściznę naszych przodków. „Dbajcie o zwyczaje i tradycje przodków, bo to jest piękne” - jak mówił Jan Paweł II w Zakopanem w 1997 roku.
Dalsze uroczystości miały miejsce w Zespole Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Rdzawce, przybyli licznie zaproszeni goście wśród których byli : pani Dominika Wachałowicz - Kiersztyn – dyr. Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce – Zdroju, księża pracujący w naszej parafii z ks. proboszczem Piotrem Wojtyłą na czele, pan Włodzimierz Kraska – jako przedstawiciel Fundacji „Energetyka na Rzecz Polski Południowej”, pan Jarosław Janik – dyr. Zespołu Szkół Podstawowej i Gimnazjum w Rdzawce, pani Maria Twaróg – nauczyciel w naszej szkole, pani burmistrz Ewa Przybyło podziękowała nam za zaproszenie jednak inne obowiązki nie pozwoliły jej wziąć udział w naszej uroczystości, w komplecie stawiło się nasze Koło Gospodyń Wiejskich, sołtys wsi p. Józef Filas – sołtys wsi, nasz radny do Rady Miasta p. Adam Czyszczoń, przedstawiciele naszego Stowarzyszenia i Rodzice naszych dzieci – czyli łącznie 156 osób. Wielką radość sprawiło nam to, że bardzo dużo zaproszonych gości przyszło w strojach góralskich.

          Na sali gimnastycznej odbył się występ zespołu góralskiego kończący projekt, w występie wzięło udział 73 dzieci i dorosłych. Byliśmy zbudowani tym co udało się nauczyć im w ciągu niespełna roku. Sam występ trwał prawie godzinę, publiczność bardzo żywo reagowała na tańce, śpiew i granie na instrumentach ludowych – basy, skrzypce nagradzając ich licznymi brawami. Po zakończonym występie odbyło się wręczenie certyfikatów ukończenia projektu "Kultura zbliża ludzi",dzieci cieszyły się z otrzymanych dyplomów. Projekt dyplomu (certyfikatu) ukończenia zaprojektowała i wykonała jedna z uczestniczek p. M. Folwarska. Chcieliśmy również podziękować instruktorom którzy prowadzili te zajęcia : p. M. Wajda, p. E. Tokarczyk, p. S. Czyszczoń, p. Piotr Kowalcze, p. Paweł Kowalcze, koordynatorem projektu była p. K. Niżnik, obsługą finansową zajmowała się p. E. Jarząbek, stronę internetową prowadził p. P. Kolecki. Następnie przedstawiciele Koła Gospodyń Wiejskich którzy ufundowali tablicę dla naszego zespołu pani Anna Worwa i pan Józef Rapacz przekazali ją dzieciom. Ksiądz proboszcz Piotr Wojtyła dokonał jej poświęcenia i powiedział, „ .... że chciałby by był to nowy twórczy rozdział w historii naszego zespołu”. Zespół otrzymał nazwę – "Powicher". Po tym był czas na zdjęcia a następnie zaprosiliśmy wszystkich na poczęstunek i zabawę. Posiady zakończyły się o godzinie 22:oo dużo osób pozostało i pomogło nam posprzątać za co serdecznie dziękujemy. Podziękowanie składamy również na ręce prezesa Stowarzyszenia p. Leszka Świdra i vice-prezesa p. Tadeusza Zająca którzy byli na każde zawołanie przy realizacji tego projektu.

           Po zakończeniu projektu ubyło nam bardzo dużo dzieci a zwłaszcza odeszli dorośli i młodzież, Niestety nie byliśmy wstanie zaoferować im tyle co dotychczas, tak dużą ilość zajęć gry na instrumentach, zajęć oddzielnych dla dziewcząt starszych i młodszych a także dla chłopaków. Z próbami przenieśliśmy się do naszej remizy za zgodą Zarządu OSP. Zespół prowadził p. Piotr Kowalcze, grać uczyli panowie : Eugeniusz Tokarczyk i Paweł Kowalcze, nie mieliśmy instruktora dla dziewcząt, tańca uczyła ich Kasia Tyrpuła. W prowadzenie naszego zespołu aktywnie działają rodzice : Leszek Świder, Mariusz Szal, Elżbieta Jurzec.

         W niedzielę 29 stycznia 2012 roku w kościele parafialnym w Rdzawce z jasełkami wystąpił nasz zespół góralski „Powicher”. Dzieci przedstawiły jasełka przygotowane przez instruktora Piotra Kowalcze, a inspiracją była działalność śp. Jaśka z Gorców.W jasełkach uczestniczyło około czterdzieścioro dzieci i młodzieży, była oryginalna stara kołyska a w kołysce kilkumiesięczne dzieciątko Wiktoria Kowacze która nie płakała bo była i Mama i Tata a w kościele było ciepło. W jasełkach był obowiązkowo „turoń” który zawsze symbolizował dobry urodzaj, był zwiastunem że to będzie dobry rok. Nie zabrakło też gwiazdy jako symbolu nadziei na lepszą przyszłość i diabła który zawsze kusi. Mali pastuszkowie śpiewali i tańczyli dzieciątku, był też baca spod „Trubaca” - Rafał Swałtek który jako porządny gazda dbał o porządek, aniołki tez miały dużo roboty jak to w domu. Kapela grała prawie cały czas, skład kapeli to młodzi ludzie z Rdzawki, Ponic, Rabki i Chabówki. Kolędę „Hej maluśki, maluśki” zaśpiewała pięknie sześcioletnia Julka Czyszczoń. Zespół śpiewał kolędy i pastorałki do śpiewu przyłączyli się też mieszkańcy którzy byli na przedstawieniu. Rodzice, babcie i dziadkowie byli dumni ze swoich pociech i oklaskiwali ich bardzo ciepło. Na zakończenie Leszek Świder złożył wszystkim obecnym życzenia w imieniu całego zespołu i podsypał owsem „żeby się darzyło w komorze, oborze, w każdym kątku po dzieciątku a na polu dej Boże”. Spotkania zespołu odbywają się raz w tygodniu w sobotę od godz. 8:00 do 10:30, są to zajęcia z gry na instrumentach, taniec i śpiew.

          W kwietniu 2012 roku zmienili się instruktorzy tańca, chłopaków zaczął uczyć Kazimierz Król z Lasku, dziewczyny Basia Luberda z Rabki, gry na skrzypcach nadal p. Eugeniusz Tokarczyk. W niedzielę palmową zespół przygotował tradycyjną siedmiometrową bazię (palmę). Zespół przygrywał w czasie Mszy św. i konkursu. Zespół wystąpił też w czasie odpustu parafialnego uświetniając swoją obecnością Mszę św. Na zespół uczęszcza obecnie 33 dzieci grać na instrumentach uczy się łącznie17 dzieci mimo że jest to bardzo różny poziom. Wielką bolączką naszego zespołu jest to, że wielu odchodzi do innych zespołów lub przestaje zupełnie uczęszczać. 17 czerwca 2012 roku nasze dzieci uświetniły swoją obecnością Mszę św. w kościele Świętego Krzyża „Na Obidowej”.

         24 czerwca 2012 miały miejsce uroczystości 50 lat stałego pobytu ks. Marianów w Rdzawce i 50 lat święceń kapłańskich ks. Stanisława Chryca które uświetnił zespół „Powicher”. 30 czerwca w sobotę cały zespół z rodzicami wyjechał na Słowację na baseny termalne i do zaprzyjaźnionej szkoły. W nawiązaniu tej współpracy pomógł nam pan Józef Luberda z Rabki. 8 lipca nasz zespół uświetnił uroczystość Mszy św. w kościele Świętego Krzyża „Na Obidowej”. Chcieliśmy by w okresie wakacji w tym kościele w każdą niedzielę na sumie występował inny zespół góralski z naszej gminy, w tym roku to nie wypaliło.

        26 sierpnia 2012 roku odbyły się dożynki gminne w Ponicach. Czym innym są dożynki dla władz miasta a zupełnie czym innym dla mieszkańców wsi, którzy pracują w polu i uprawiają ziemię. W dożynkach uczestniczyły sołectwa : Ponice, Rdzawka, Chabówka, mieszkańcy Rabki oraz liczni goście.

        Po Mszy św. dożynkowy korowód udał się na boisko sportowe przy szkole. Całą uroczystość prowadzili : pan Stanisław Skawski i pani Anna Kapłon. Wieńce dożynkowe przygotowały sołectwa : Ponice, Rdzawka, Chabówka oraz zespoły regionalne „Majeranki” i „Robcusie” . Zostały też przygotowane stoły z przysmakami dla wszystkich gości, nasz stół prezentował się okazale. Za przygotowanie wieńca i stołu składamy podziękowanie naszemu Kołu Gospodyń Wiejskich. Większość mieszkańców naszej wsi biorących udział w dożynkach było w strojach góralskich z sołtysem – Józefem Filasem na czele. W dożynkach udział wzięli także nasz radny miejski – pan Adam Czyszczoń oraz radny do powiatu pan Leszek Świder. Burmistrz pan Robert Wójciak który otrzymał chleb dożynkowy, pokroił go i poczęstował nim licznych gości, co spotkało się z powszechnym uznaniem.

          Dziękujemy panu Kazimierzowi Królowi który zorganizował kapelę, która przygrywała śpiewającym. Nasz występ zaczął się wierszem napisanym przez panią Katarzynę Rapacz, przyśpiewki dożynkowe wyszły nam bardzo ładnie, śpiewał z nami nasz proboszcz ks. Piotr Wojtyła. W tych ważnych dla nas uroczystościach nie zabrakło też z nami naszych księży : proboszcza ks. Piotra Wojtyły, ks. Krzysztofa Orłowskiego i brata Romana Szymczaka za co im serdecznie dziękujemy. Na dożynki wybraliśmy się na wozach, ciągnikami kierowali panowie : Henryk Suchocki i Grzegorz Słoński. Powołano komisję która miała za zadanie ocenę wieńca dożynkowego i stołu, przedstawicielem naszego sołectwa w komisji była pani Barbara Rapacz.

          Po południu rozpoczął się program artystyczny w którym wystąpił również nasz zespół góralski „Powicher” kierowany przez panią Barbarę Luberdę. Trochę żal, że gospodarze dożynek zmienili ustalony wcześniej harmonogram występów, kilku rodziców chciało aby odmówić występu naszego zespołu. Bardzo szkoda, że nikt nie wziął pod uwagę tego, że były to najmłodsze dzieci. Zespół zebrał burzliwe oklaski za swój występ.

         Tydzień później 2 września odbyły się dożynki w naszej wsi. Ks. proboszcz odprawił uroczystą mszę dziękczynną, a po Mszy św. zaprosił wszystkich na przyjęcie. Pięknie w strojach góralskich uczestniczyli mieszkańcy naszej wsi na czele z Kołem Gospodyń Wiejskich i zespołem „Powicher” z muzyką góralską.

        Jeszcze raz chcemy gorąco podziękować wszystkim których nie wymieniliśmy a pracowali i przyczynili się do tego, że nasza wieś w dożynkach gminnych i wiejskich pokazała się z bardzo dobrej strony.

        30 września w naszej wsi odprawiona została Msza św. z całego rejonu podhalańskiego dla osób chorych na stwardnienie rozsiane. Po Mszy św. odbyło się spotkanie do którego przygrywała nasza kapela góralska. 7 października 2012 roku na XXXVII Konkursie Muzyk Podhalańskich im. Tomasza Skupnia w Nowym Targu nasza kapela w składzie : Bartek Czupta – prym, Przemek Świder – sekund, Potaczek Paweł – sekund i Szymon Twaróg – basy otrzymali wyróżnienie. Jest to duży sukces naszych chłopaków którzy w tym składzie grają prawie 5 lat.

Leszek Świder