- Odsłon artykułów:
- 1723995
Numer konta: 03881500020000001746420004
Historia Wsi - KALENDARIUM
1492 - dekretem kardynała Ferdynada Jagiellończyka utworzono nową parafię w Łętowni. Do nowej parafii (klucza) należy między innymi wieś Rdzawka.
1581 - w dokumentach dekanatu dobczyckiego istnieje potwierdzenie, że Rdzawka wraz z innymi wsiami należały do rabczańskiej parafii.
1596 – w księdze parafialnej Rabki wymieniono Rdzawkę.
Ok. 1690 - w okolicach dzisiejszego kościółka na Piątkowej Górze niewidomy mieszkaniec Chabówki Tomasz Mucharski przy niewielkiej figurce Męki Pańskiej odzyskał wzrok.
Ok. 1700 - okoliczni mieszkańcy wybudowali na Piątkowej Górze kapliczkę.
1740 – Rabkę wraz z wioskami (Rdzawką) objął Józef Wielopolski starosta lanckoroński.
1770 – nasza wieś została przyłączona do Austrii.
1818 – rozpoczęto budowę drogi cesarskiej przez Rdzawkę ze Skomielnej Białej do Noweg Targu znaną obecnie jako „Zakopiankę” (w obecnym kształcie).
1854 – powstaje w Rdzawce szkółka parafialna założona przez ks. Tomasza Zubrzyckiego.
1831, 1847,1848, 1849, 1855 i 1873 – lata epidemii cholery znakiem której są białe kapliczki
1847- w wyniku epidemii zmarło w Rdzawce 214 osób, głównie dzieci ale też całe rodziny.
1882.08.02 – wielkie trwające pół dnia oberwanie chmury, rzeka zalała całą dolinę wsi o szerokości około 60 metrów, rzeka w Rabce zalała zabytkowy kościół do wysokości 1 metra.
XIX/XX – wielu mieszkańców za chlebem wyjechało do Ameryki.
1909 – Rada Szkolna Krajowa zorganizowała 1-klasową szkołę w Rdzawce.
1910 - decyzja Rady Szkolnej Krajowej o budowie 1-klasowej szkoły w Rdzawce.
1912 – otwarcie budynku szkoły w obecnym miejscu.
1913 – Władysław Skoczylas wykonał szkic kościoła św. Krzyża i kapliczki w Rdzawce.
1918 -1920 w wyniku epidemii grypy „hiszpanki” w Rdzawce zmarło 78 osób.
1919 – powstanie Kółka Rolniczego w Rdzawce z inicjatywy wójta Jana Madejowicza.
1921 – budowa kaplicy przez rodzinę Rapaczów z Sołtysówki.
1922 – wykończenie kaplicy i odprawienie pierwszej Mszy św. przez ks. Jana Kantego Surowiaka.
1923 – powstaje w Rdzawce Ochotnicza Straż Pożarna komendantem zostaje Andrzej Rokita.
1924 - decyzją Kuratorium Szkolnego szkoła 1 klasowa w Rdzawce została zreorganizowana na szkołę 3-klasową powszechną z ważnością od dnia 1 stycznia 1925.
1925 - decyzją Kuratorium Szkolnego z dniem 13 października 1925 roku utworzono 2-klasową szkołę z powodu braku lokalu.
1929 – Decyzją Rady Ministrów z 8.11.1929 roku Rdzawkę przyłączono do powiatu makowskiego.
1930 – Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie włączenia gminy wiejskiej Rdzawki do powiatu nowotarskiego.
1934 - Rdzawka przestaje być samodzielną gminą i przyłączona została do gminy w Rabie Wyżnej, rozporządzenie weszło w życie 1 sierpnia 1934 roku.
– w tym samym roku miała miejsce wielka powódź (mniejsza od tej z 1882 roku).
1936 - Andrzej Rokita uruchomił pierwszy wyciąg narciarski w Rdzawce.
1937 - pismo z Zebrania Rodziców do premiera Felicjana Sławoja-Składkowskiego i Marszałka E. Rydza-Śmigłego w sprawie rozbudowy szkoły w Rdzawce.
- chłopi z Rdzawki brali udział w strajku chłopskim (jeden mieszkaniec zginął F. Pranica ).
1938 - rozpoczęto budowę szkoły w Rdzawce, budynek w stanie surowym stanął pod dachem.
1939 - przez Rdzawkę przebiegał system umocnień Armii Kraków – trwają tutaj walki. II wojna światowa – działa partyzantka : Konfederacja Tatrzańska, AK i niestety Góralenvolk.
1945 – 48 – oddziały „Ognia”, „Iskry” i „Wiarusy” walczą z komunistami i UB.
1946 – starosta nowotarski (12.11.1946 roku) wprowadza godzinę policyjną od godz.20:00 do 5:00 rano między innymi w Rdzawce.
1947 – Jan Rokiciak jako pierwszy mieszkaniec Rdzawki rozpoczyna studia na UJ - wydział prawa, skazany na karę śmierci przez WSK i rozstrzelany 20.12.1947 w więzieniu na Montelupich.
1948 – zostaje zastrzelony przez KBW i UB w Lubniu Józef Świder z Rdzawki - „Mściciel”, dowódca oddziału „Wiarusy”.
1949 – rozpoczęto rozbudowę szkoły.
1950 – otwarcie przedszkola u Wiktorii Krzysztof.
1954 - utworzenie Gromady Ponice - w skład wchodzą wsie - Rdzawka i Ponice
1955 – rozbudowa kaplicy w której uczestniczy cała wieś.
1959 – 61 – elektryfikacja wsi.
1961 - włączenie Gromady Ponice do Gromady Chabówka
1962 – przybycie na stałe do Rdzawki księży Marianów.
1972 - utworzenie gminy Rabka w skład której wchodzą sołectwa : Chabówka,
Ponice, Rdzawka.
1974 – przybycie pierwszych grup Oazowych do naszej wioski.
1979 – zbudowanie cmentarza komunalnego w Rdzawce.
1982 – erygowanie parafii w Rdzawce.
1984 – rozpoczęcie budowy kościoła
1990 – konsekracja nowego kościoła przez ks. Kard F. Macharskiego.
1992 – powstanie chóru „Adoramus”
1994 – podpalenie kościoła św. Krzyża na Piątkowej Górze przez nieznanych sprawców.
1999 – udany strajk mieszkańców w obronie gimnazjum w Rdzawce.
2002 – Antoni Rapacz z Rdzawki wygrywa bezpośrednie wybory na burmistrza Rabki-Zdroju.
2004 – udział mieszkańców w akcji obrony szpitala w Rabce-Zdroju.
2007 – powstanie zespołu góralskiego „Powicher”.
2012 – powstaje pomnik Jana Pawła II w Rdzawce i obelisk przy kościele św. Krzyża na Obidowej.
2013 – 5 miejsce w VIII Mistrzostwach Polski w piłce halowej ministrantów. Ks. proboszcz Piotr Wojtyła dostał się do finału konkursu „Proboszcz Roku 2013”.
2014 - Wydanie przez L. Świdra monografii o Rdzawce - "Jako to downo było". Zespół "POWICHER" - wydał płytę z kolędami.
2015 - otwarcie szlaku papieskiego w Rdzawce
Leszek Świder
W naszych działaniach wspierają nas:
Sponsorzy
Promocja książki "Jako to downo było"
„Jako to downo było”
Promocja książki „Jako to downo było” odbyła się 22 czerwca 2014 roku w budynku naszej remizy w Rdzawce. Na spotkanie z autorem Leszkiem Świdrem przybyło ponad sto osób, w tym duża ilość gości z Rabki. Wśród obecnych gości dało się zauważyć posła na Sejm RP Edwarda Siarkę z małżonką, panią burmistrz Ewę Przybyło, Dominikę Wachałowicz Kiersztyn – dyrektor muzeum w Zubrzycy Górnej, Zbigniewa Wójciaka – dyrektora muzeum w RabceZdroju, Dorotę Majerczyk – Szefową Stowarzyszenia Miłośników Kultury Ludowej (znawcę naszej góralskiej kultury), ks. Jan Zając nasz rodak, który przyjechał specjalnie na promocję, Jan Ceklarz -prezes Stowarzyszenia „Kulturowy Gościniec”, Antoni Rapacz – radny powiatowy, Stefan Rapacz, Adam Czyszczoń – radni miejscy, ks. Piotr Wojtyła – proboszcz naszej parafii, ks. dr Czesław Poloczek – rektor kościoła św. Krzyża, ks. Krzysztof Orłowski, Józef Falas – sołtys Rdzawki, dyrektorzy którzy uczyli autora książki jak : Józef Zborek – wieloletni dyrektor szkoły w Rdzawce, Stanisław Dobosz – dyrektor liceum w RabceZdroju, Joanna Lichoń – pełniąca obecnie obowiązki dyrektora liceum w RabceZdroju i koleżanka z pracy naszego autora książki, Marek Wierzba – dyrektor PSS w Nowym Targu.
Spotkanie prowadzili Leszek Świder – autor książki i prezes naszego Stowarzyszenia oraz Tadeusz Zając – viceprezes naszego Stowarzyszenia. Na wstępie autor podziękował wszystkim za przybycie, Kołu Gospodyń Wiejskich, OSP w Rdzawce i rodzicom dzieci z zespołu „Powicher” za pomoc w zorganizowaniu dzisiejszego spotkania. Tytuł książki został zaczerpnięty z wypowiedzi jednego z byłych sołtysów Rdzawki Jana Rapacza „Dziadka”który często powtarzał, „jo ci łopowiem jako to downo we Rdzowce było”. Autor postawił sobie za cel uratowanie od zapomnienia wszystkiego co dotyczy Rdzawki. Inspiracją jak przyznał był Władysław Orkan, a zwłaszcza jego „Wskazania dla synów Podhala” wypowiedziane w 1922 roku na zjedzie Związku Podhalan. Podstawą do napisania książki były źródła takie jak: Kronika Szkolna, Kronika Parafialna w Rabce, Kronika Parafialna w Rdzawce, Kronika Strażacka, Kronika Oazowa, Kronika Rabki, Tygodnik Podhalański, Księgi Metrykalne – narodzin, ślubów i zgonów, materiały IPNu, przegląd zdigitalizowanych gazet i czasopism (około 14 tysięcy stron), setki wywiadów. Pisanie książki zajęło prawie 8 lat. Największą radość jak przyznał Leszek sprawiało mu gdy po wyjściu z kościoła ktoś podchodził i mówił ...„ jakbyś ta do mnie przysed to jo bym ci pokozoł”. Te wizyty były najbardziej owocne. Autor przyznał, że ma świadomość, że współczesna kultura masowa niszczy kulturę ludową, a nasza kultura podhalańska jest tak bogata, że możemy być z niej dumni i musimy ją przekazać następnemu pokoleniu. Leszek podziękował wszystkim którzy udostępnili mu swoje rodzinne pamiątki, zaufali, że wykorzysta to rozsądnie, poświęcili mu swój czas, sami szukali i podpowiadali.
Do książki dołączona jest płyta naszego zespołu „KADUKI” z muzyką góralską. Skład zespołu to : Bartek Czupta, Przemek Świder, Paweł Potaczek i na basach Szymon Twaróg. Co kilkanaście minut kapela „coś”zagrała. Spotkanie trwało ponad godzinę, następnie zaprosiliśmy wszystkich na poczęstunek a autor podpisywał książkę. Z materiałów przygotowanych do książki nasze Stowarzyszenie przygotowało małą wystawę w dużej sali strażackiej na zwiedzanie której serdecznie zapraszaliśmy. Na zakończenie autor podziękował wszystkim za przybycie oraz tym którzy pomogli zorganizować tą uroczystość. Całkowity koszt wydania książki "Jako to downo było" wynosi około 52 tysiące złotych. Uzyskaliśmy dofinansowanie z funduszy europejskich z zakresu małych projektów w ramach działania 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętych PROW na lata 2007 – 2013 w kwocie 42 050,98 zł, co stanowi 80% dzięki pomocy LGD Przyjazna Dolina Raby. Ponad 10 tys kosztów są po stronie naszego Stowarzyszenia. Książka została wydana staraniem Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Kulturalnego Wsi Rdzawka. By jednak wydać tę książkę Stowarzyszenie zaciągnęło pożyczkę, którą poręczyli Leszek Świder – prezes i Tadeusz Zając – viceprezes wraz z małżonkami. Książkę można pozyskać u :
Tomasza Wójtowicza, Rdzawka 150
Barbary Rapacz, Rdzawka 222
Tadeusza Zająca, Rdzawka 224
Leszka Świdra, Rdzawka 12 a
MOK w RabceZdroju.
Więcej zdjęć w Promocja książki "Jako to downo było" GALERIA